Religieus anarchisme of spiritueel anarchisme legt een verbinding tussen een bepaalde religieuze en anarchistische grondbeginselen. Hoewel veel anarchisten sceptisch of zelfs vijandig tegenover religie staan, zijn er anarchisten die een relatie tussen hun religie en het anarchisme leggen. Zij belijden hun religie vaak op anarchistische grondslag en hanteren anarchistische principes als wederzijdse hulp, solidariteit, individuele vrijheid en gelijkwaardigheid.

In de monotheïstische religies stellen religieuze anarchisten over het algemeen dat alle mensen gelijk zijn geschapen onder God, en dat daarmee de overheersing van de ene mens over de ander een zonde is. In meer levensbeschouwelijke religies, zoals bijv. het boeddhisme, staat de persoonlijke bevrijding door een gebalanceerd en ethisch leven centraal. In door natuurreligies geïnspireerd anarchisme, staat meestal de relatie tussen de mens en de natuur (of de aarde) centraal en wordt er een harmonie tussen beiden nagestreefd. Soms wordt daarbij ook een verbinding gelegd met religies als van bijv. inheemse Noord- en Zuid-Amerikaanse stammen.

Internationaal gezien zijn er naast de grote religies natuurlijk ook tal van kleinere religies. Veel van de religiekriek die door anarchisten wordt geuit, richt zich echter tegen de centrale religieuze en autoritaire instituties die vanuit een aantal religies zijn ontstaan. Op verschillende plekken in de wereld zijn er mensen die zichzelf als religieus of spiritueel omschrijven, maar er anarchistische ideeën als wederzijdse hulp en een gezonde relatie tussen mens en natuur op nahouden. In een artikel uit 2017 stelt Tommy Ryan dat de oude religiekritieken uit de 19de en 20ste eeuw niet klakkeloos op alle vandaag bekende religies kunnen worden toegepast.[1]

→ Lees verder...