Gebruikershulpmiddelen
namespace:derde_revolutie_fragment
Verschillen
Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.
| Beide kanten vorige revisie Vorige revisie Volgende revisie | Vorige revisie Laatste revisie Beide kanten volgende revisie | ||
|
namespace:derde_revolutie_fragment [05/06/19 15:34] defiance |
namespace:derde_revolutie_fragment [19/12/19 15:21] defiance |
||
|---|---|---|---|
| Regel 2: | Regel 2: | ||
| //Door [[Murray Bookchin]]// | //Door [[Murray Bookchin]]// | ||
| - | //Een aantal weken geleden werden hier zienswijzen over het anarchisme van de Italiaanse historicus Nico Berti besproken. Hij kondigde ondermeer het einde van het klassieke anarchisme aan. Waar hij bedoelt, dat het anarchisme heden geen deel meer is van de arbeidersbeweging uit de 19de eeuw heeft hij natuurlijk gelijk: die beweging zelf bestaat niet meer. Het is evenwel de vraag of klassieke anarchisten uitsluitend daarmee verbonden waren. De bespreking van het boek van een hedendaagse Franse socioloog, Bernard Lahire, gaf aanleiding te laten zien dat bijvoorbeeld [[Michael Bakoenin]] kan worden beschouwd als een van de voorlopers van de sociologie. Bakoenin’s denkwereld ligt dus niet uitsluitend in de 19de eeuwse arbeidersbeweging. Zijn betekenis gaat er ver overheen en reikt tot in onze tijd.// | ||
| - | //In de terminologie van Berti zou men kunnen zeggen dat Bakoenin inhoud geeft aan de ‘historisch-genetische elementen’ van het anarchisme (ik spreek hier zelf over ‘constanten’) en dan zijn er allerlei evolutionaire processen te ontwaren. Het valt op dat daarvan ook sprake is bij andere anarchisten, zoals we bij [[Gustav Landauer]] zagen, die de geweldskwestie binnen het anarchisme bespreekt. Het is zelfs mogelijk om alleen in de actie, en zonder verwijzing naar ‘het anarchisme’, die evolutie tot uitdrukking te brengen. Zo blijkt bijvoorbeeld dat de actie van de ‘Anarchisten tegen de Muur’ een libertaire herkomst kent. Het anarchisme drijft dan ook op permanente herziening omdat het open en reflexief is – wat niet ontkent, dat er verstokte anarchisten kunnen rondlopen.// | + | ====== Conclusies uit het tijdperk van revoluties ====== |
| + | ===== Voorwoord ===== | ||
| - | //Iemand die zeker niet tot die laatste categorie behoort, is Murray Bookchin. Hij introduceerde in het anarchisme de ‘sociale ecologie’ en is mede te portretteren als een moderne [[Peter Kropotkin]]. Murray Bookchin overleed tien jaar geleden, op 30 juli 2006, op 85-jarige leeftijd. Het jaar voordien was het vierde (en laatste) deel van zijn uitvoerige studie over ‘het tijdperk van de revoluties’ verschenen: ‘The Third Revolution’ (1996-2005). In het slothoofdstuk trekt hij enkele conclusies met betrekking tot de toekomst. Johny Lenaerts vertaalde de laatste bladzijden van deze studie, die beschouwd kunnen worden als Bookchins politiek testament. Het levert tevens een mooie afsluiting van de miniserie op.// | + | Een aantal weken geleden werden hier zienswijzen over het anarchisme van de Italiaanse historicus Nico Berti besproken. Hij kondigde ondermeer het einde van het klassieke anarchisme aan. Waar hij bedoelt, dat het anarchisme heden geen deel meer is van de arbeidersbeweging uit de 19de eeuw heeft hij natuurlijk gelijk: die beweging zelf bestaat niet meer. Het is evenwel de vraag of klassieke anarchisten uitsluitend daarmee verbonden waren. De bespreking van het boek van een hedendaagse Franse socioloog, Bernard Lahire, gaf aanleiding te laten zien dat bijvoorbeeld [[Michael Bakoenin]] kan worden beschouwd als een van de voorlopers van de sociologie. Bakoenin’s denkwereld ligt dus niet uitsluitend in de 19de eeuwse arbeidersbeweging. Zijn betekenis gaat er ver overheen en reikt tot in onze tijd. |
| + | |||
| + | In de terminologie van Berti zou men kunnen zeggen dat Bakoenin inhoud geeft aan de ‘historisch-genetische elementen’ van het anarchisme (ik spreek hier zelf over ‘constanten’) en dan zijn er allerlei evolutionaire processen te ontwaren. Het valt op dat daarvan ook sprake is bij andere anarchisten, zoals we bij [[Gustav Landauer]] zagen, die de geweldskwestie binnen het anarchisme bespreekt. Het is zelfs mogelijk om alleen in de actie, en zonder verwijzing naar ‘het anarchisme’, die evolutie tot uitdrukking te brengen. Zo blijkt bijvoorbeeld dat de actie van de ‘Anarchisten tegen de Muur’ een libertaire herkomst kent. Het anarchisme drijft dan ook op permanente herziening omdat het open en reflexief is – wat niet ontkent, dat er verstokte anarchisten kunnen rondlopen. | ||
| + | |||
| + | Iemand die zeker niet tot die laatste categorie behoort, is Murray Bookchin. Hij introduceerde in het anarchisme de ‘sociale ecologie’ en is mede te portretteren als een moderne [[Peter Kropotkin]]. Murray Bookchin overleed tien jaar geleden, op 30 juli 2006, op 85-jarige leeftijd. Het jaar voordien was het vierde (en laatste) deel van zijn uitvoerige studie over ‘het tijdperk van de revoluties’ verschenen: ‘The Third Revolution’ (1996-2005). In het slothoofdstuk trekt hij enkele conclusies met betrekking tot de toekomst. Johny Lenaerts vertaalde de laatste bladzijden van deze studie, die beschouwd kunnen worden als Bookchins politiek testament. Het levert tevens een mooie afsluiting van de miniserie op. | ||
| //Johnny Lenaerts// | //Johnny Lenaerts// | ||
| Regel 12: | Regel 16: | ||
| ---- | ---- | ||
| - | ====== Conclusies uit het tijdperk van revoluties ====== | + | ===== Conclusies uit het tijdperk van revoluties ===== |
| - | ===== Een beschaafd standpunt ===== | + | ==== Een beschaafd standpunt ==== |
| Op de drempel van de 21ste eeuw vormen de industriearbeiders een klein gedeelte van de bevolking, hun aantal neemt zelfs af. Maar elke revolutie die succes wil boeken dient op de steun van de overgrote meerderheid van de bevolking te kunnen rekenen; daarom dienen de programma’s van de ‘arbeiderspartijen’ radicaal gewijzigd te worden. Hun programma dient een beschaafd standpunt in elke betekenis van het woord in te nemen: zowel humanistisch, ecologisch en ethisch als economisch. Ze dienen zorgvuldig de ingewikkelde structuren van de verschillende overheidsinstellingen te ontwarren en wegen te vinden om die te gebruiken voor een zich ontwikkelende vrije samenleving, waarbij men zijn hoop niet kan stellen in een mirakeloplossing maar in een geleidelijke vooruitgang. | Op de drempel van de 21ste eeuw vormen de industriearbeiders een klein gedeelte van de bevolking, hun aantal neemt zelfs af. Maar elke revolutie die succes wil boeken dient op de steun van de overgrote meerderheid van de bevolking te kunnen rekenen; daarom dienen de programma’s van de ‘arbeiderspartijen’ radicaal gewijzigd te worden. Hun programma dient een beschaafd standpunt in elke betekenis van het woord in te nemen: zowel humanistisch, ecologisch en ethisch als economisch. Ze dienen zorgvuldig de ingewikkelde structuren van de verschillende overheidsinstellingen te ontwarren en wegen te vinden om die te gebruiken voor een zich ontwikkelende vrije samenleving, waarbij men zijn hoop niet kan stellen in een mirakeloplossing maar in een geleidelijke vooruitgang. | ||
| Regel 22: | Regel 26: | ||
| De voorbije halve eeuw heeft aangetoond dat de oude marxistische opvatting niet langer houdbaar is. Sedert de jaren 1930 heeft er zich geen ‘algemene crisis’ voorgedaan en het kapitalisme is momenteel veel sterker dan een revolutionaire socialist ooit kon voorzien. De socialistische theorie zou zich moeten afvragen of het kapitalisme ooit zijn volle ontwikkeling gekend heeft. In welke ‘periode’ we ons in de ‘levenscyclus’ van het kapitalisme zouden bevinden – jeugd, adolescentie of rijpheid –, weten we echt niet. Daarenboven heeft het proletariaat geleidelijk haar identiteit en haar strijdtradities tegen de bourgeoisie als klasse verloren. Ze heeft zelfs een grote affiniteit met de middenklasse ontwikkeld. Het kapitalisme is nog steeds een sterke sociale orde waarvan de ondergang ergens in de toekomst ligt. Ze bevindt zich niet in een doodsstrijd, ze loopt niet haar ondergang tegemoet en ze vormt geen belemmering voor de technologische ontwikkeling, zoals Marx zelf en vele marxisten in de periode tussen beide wereldoorlogen beweerden. | De voorbije halve eeuw heeft aangetoond dat de oude marxistische opvatting niet langer houdbaar is. Sedert de jaren 1930 heeft er zich geen ‘algemene crisis’ voorgedaan en het kapitalisme is momenteel veel sterker dan een revolutionaire socialist ooit kon voorzien. De socialistische theorie zou zich moeten afvragen of het kapitalisme ooit zijn volle ontwikkeling gekend heeft. In welke ‘periode’ we ons in de ‘levenscyclus’ van het kapitalisme zouden bevinden – jeugd, adolescentie of rijpheid –, weten we echt niet. Daarenboven heeft het proletariaat geleidelijk haar identiteit en haar strijdtradities tegen de bourgeoisie als klasse verloren. Ze heeft zelfs een grote affiniteit met de middenklasse ontwikkeld. Het kapitalisme is nog steeds een sterke sociale orde waarvan de ondergang ergens in de toekomst ligt. Ze bevindt zich niet in een doodsstrijd, ze loopt niet haar ondergang tegemoet en ze vormt geen belemmering voor de technologische ontwikkeling, zoals Marx zelf en vele marxisten in de periode tussen beide wereldoorlogen beweerden. | ||
| - | ===== Rationele ecologische samenleving ===== | + | ==== Rationele ecologische samenleving ==== |
| Er is evenwel een nieuw element opgedoken, een element dat wellicht de toekomst van het kapitalisme kan bedreigen. Dit element is niet van strikt economische maar van ecologische aard. De levenswet van de kapitalistische economie schuilt in de groeiende concurrentie op de markt en in de onbegrensde kapitaalsexpansie. De kapitalistische maatschappelijke orde is gebaseerd op de technologische drijfveer van ‘groei of sterf’. Door deze drijfveer moet de kapitalistische maatschappij uiteindelijk in conflict komen met de natuurlijke wereld en leiden naar diens simplificatie door het reduceren van grond tot zand en van het organische tot het anorganische. | Er is evenwel een nieuw element opgedoken, een element dat wellicht de toekomst van het kapitalisme kan bedreigen. Dit element is niet van strikt economische maar van ecologische aard. De levenswet van de kapitalistische economie schuilt in de groeiende concurrentie op de markt en in de onbegrensde kapitaalsexpansie. De kapitalistische maatschappelijke orde is gebaseerd op de technologische drijfveer van ‘groei of sterf’. Door deze drijfveer moet de kapitalistische maatschappij uiteindelijk in conflict komen met de natuurlijke wereld en leiden naar diens simplificatie door het reduceren van grond tot zand en van het organische tot het anorganische. | ||
namespace/derde_revolutie_fragment.txt · Laatst gewijzigd: 09/06/20 10:30 door defiance
Paginahulpmiddelen
Tenzij anders vermeld valt de inhoud van deze wiki onder de volgende licentie: CC Attribution-Noncommercial-Share Alike 4.0 International
