Sociale Ecologie
Sociale ecologie is een filosofische theorie over de relatie tussen ecologische en sociale kwesties. Het concept van de Amerikaanse sociaal-theoreticus Murray Bookchin is ontstaan in het midden van de jaren zestig, met de opkomst van zowel de wereldwijde milieu- als de Amerikaanse burgerrechtenbeweging. Niet veel later zou het een veel zichtbaardere rol van de beweging tegen kernenergie eind jaren zeventig. Sociale ecologie stelt dat ecologische problemen voornamelijk voortkomen uit sociale problemen, in het bijzonder uit verschillende vormen van hiërarchie en overheersing. Hij stelt daarbij dat de overheersing van de ene mens over de andere mens voortkomt uit de overheersing van de mens over de natuur. Daarom stelt Bookchin dat om overheersing tussen mensen te overkomen, het van belang in dat de mens terug in de natuur wordt geplaatst, in plaats van erboven. Hij spreekt daarbij soms ook van de mens als 'zelfbewustgeworden natuur' (‘nature rendered self‐conscious’). Hij tracht dit op te lossen door middel van een nieuw samenlevingsmodel dat is aangepast aan de menselijke ontwikkeling en de biosfeer.
Bij de ontwikkeling van de theorie van de sociale ecologie is Murray Bookchin o.a. beïnvloed door de ideeën van de anarchist Peter Kropotkin. Bookchin ontwikkelde later als aanvulling op de sociale ecologie een politieke filosofie die hij “Communalisme” zou noemen (gespeld met een hoofdletter “C” om het te onderscheiden van andere vormen van communalisme). Terwijl deze oorspronkelijk werd opgevat als een vorm van sociaal anarchisme, ontwikkelde Bookchin het communalisme later tot een aparte ideologie welke de volgens hem meest heilzame elementen van het anarchisme, marxisme, syndicalisme en radicale ecologie bijeen bracht. Een groot verschil tussen anarchisme en Bookchins Communalisme is dat hij een strategie voorstelt waarbij men gebruik maakt van de lokale stads- en gemeentepolitiek, terwijl anarchisten over het algemeen stellen dat deze eveneens sterk geïntegreerd is in het parlementaire stelsel en dezelfde logica als het parlement volgt. Bookchin stelt echter dat deze politiek veel dichter bij de bevolking staat en daarom ook beter te controleren is.